úpang.


pang-

pnl
:
pambuo ng pangngalan o pang-uri na nangangahulugang ka-sangkapan o gámit, hal pang-ipit var pan-, pam-

pa·ngá

png
1:
Ana [Bik Kap ST] balangkas ng bunganga ng mga ver-tebrate na binubuo ng mabuto o makartilagong estruktura : APAPÁ-NGIG, JAW1, KIHÁDA1, NGÁLIS, PANG-ÁL2, ÓNGAL, PANGITEGAN, SÁG-ANG, SA-LÁNG4, SÍHANG1
2:
[ST] isang uri ng sasakyang-dagat
3:
[Bik] balangkas ng bangka
4:
[Hil Seb] kawit sa sung-kit
5:
Bot [Iba] sanga1

pang-a·a·bá·la

png |[ pang+a+abala ]
:
paglikha ng abála.

pang-a·a·bú·so

png |[ pang+a+abuso ]
1:
paggawâ ng abuso
2:
gahasa o panggagahasa.

pa·ngá·ak

png |[ ST ]
:
malakas na sigaw.

pang-a·a·lí·pin

png |[ pang+a+alipin ]
:
gawain na nagtuturing sa iba bílang alipin.

pa·ngá·an

png |[ ST ]
:
malakas na sigaw.

pang-a·a·pí

png |[ pang+a+api ]
:
hindi makatarungan at malupit na trato sa iba : OPRESYÓN1

pang-a·a·píd

png |Bat |[ pang+a+apid ]

pa·ngá·aw

png |[ ST ]
:
ungol1,2 o ingay.

pang-a·á·way

png |[ pang+a+away ]
:
pagsisimulâ o pagpapasimulâ ng away o laban.

pa·ngáb

pnr |[ Seb ]

pang-a·bá·la

pnr |[ pang+abala ]
:
tumutukoy sa isang tao o bagay na nagdudulot ng abála.

pang-a·báng

pnr |[ pang-abang ]
:
tumu-tukoy sa isang tao o bagay na gina-gamit para maghintay.

pang-á·bay

png |Gra |[ pang+abay ]
:
salita o parirala na nagtuturing sa ka-tangian ng isa pang salita o pangkat ng mga salita, lalo na ng pandiwa, pang-uri, o kapuwa pang-abay, at nagpapahayag ng ugnayan sa pook, panahon, paraan, sanhi, antas, at katulad : ADBERBIYO, ADVERB

pa·ngá·bay

png |[ War ]

pang-á·bay pa·ma·na·hón

png |[ pang+ abay pang+panahon ]
:
pang-abay na nagsasaad ng panahong pinangyari-han ng anumang bagay o gawain, hal kahapon, ngayon, búkas : ADVERB OF TIME, PAMANAHON1

pang-á·bay pa·ma·ra·án

png |Gra |[ pang+abay pang+paraan ]
:
pang-abay na tumutukoy sa paraan, anyo, kilos, at buod ng pagganap o pangya-yaring isinasaad ng pandiwa, hal “Siya’y lumakad nang marahan.” : ADVERB OF MANNER, PAMARAAN2

pang-á·bay pa·mi·tá·gan

png |Gra |[ pang+abay pang+pitagan ]
:
uri ng pang-abay na nagpapakíta ng paggálang o pagsasaalang-alang, hal “Ayaw hong sumunod ang inyong anak.”

pang-ábay pa·nang-á·yon

png |Gra |[ pang+abay pang+sang+ayon ]
:
pang-abay na nagpapahiwatig ng pagsang-ayon o pagpapatibay, hal “Siya ay naparito ngâ.” : ADVERB OF AFFIR-MATION

pang-á·bay pa·nang·gí

png |Gra |[ pang+abay pang+tanggi ]
:
pang-abay na nagpapahiwatig ng pagsalungat at pagbabawal, hal “Siya’y hindi naparito.” : ADVERB OF NEGATION

pang-á·bay pa·na·nóng

png |Gra |[ pang+abay pang+tanong ]
:
pang-abay na nagtatanong, hal “Gaano karami ang isinaing mo?” : INTER-ROGATIVE ADVERB, PANANONG4

pang-á·bay pang·ágam

png |Gra |[ pang+abay pang+agam ]
:
uri ng pang-abay na nagsasaad ng di-katiyakan at pag-aalinlangan ; karaniwang iisa-hing kataga o salita lámang at bihira ang parirala, hal “Kung tíla uulan, huwag na tayong umalis.”

pang-á·bay pang·gá·a·no

png |Gra |[ pang-abay pang+gaano ]
:
pang-abay na nagsasaad ng bílang sa dami at bílang sa halaga, hal “Siya ay halos kasintanda ko.” : ADVERB OF DEGREE

pang-á·bay pan·lu·nán

png |Gra |[ pang+abay pang+lunan ]
:
pang-abay na kumakatawan sa lugar na pinang-yayarihan ng anumang bagay o gawain, hal “Si Rosa ay doon naglala-ba.” : ADVERB OF PLACE

pang-á·bay pa·nú·lad

png |Gra |[ pang-abay pang+tulad ]
:
uri ng pang-abay na gamit sa paghahambing at may antas panularan at panukdulan, hal “Magkasing-aga kaming matulog ni Manuel”.

pang-áb·lan

png |[ Ilk ]

pa·nga·dî

png |[ Hil Kap ]

pa·nga·dí·tan

png |[ Iva ]

pa·ngad·lô

png |[ pang+kadlô ]
:
anu-mang ginagamit na pansalok ng tubig o likido.

pa·ngad·yí

png |[ Bik Hil Seb ST War ]

pang-a·gá·han

png |[ pang+aga+han ]
:
anumang pagkaing inihahain sa aga-han.

pa·ngag·dán

png |[ Ilk ]

pang-ag·dón

png |[ pang+agdon ]
1:
anumang ginagamit para matapos o makompleto ang isang bagay sa kabi-la ng suliranin o paghahabol sa pana-hon
2:
anumang ginagamit upang maidaos ang isang pangangailangan hanggang sa dumating ang higit na mabuting panahon.

pa·ngá·god

png |Med |[ Seb ]

pa·nga·hás

pnr |[ Hil Tag ]
2:
mapanghimasok : NGAYÁ — pnd i·pa·nga·hás, ma·nga·hás, pa· nga·ha·sán.

pang-á·hit

png |[ pang+ahit ]
:
anumang matalim tulad ng labaha at ginagamit sa pag-aahit ng balbas, bigote o buhok.

pa·nga·i·tá

png |[ ST ]
:
pagtatali nang hindi maigi upang pagkatapos ay itali muli.

pa·ngák

pnr |[ War ]

pang-á·kay

png |[ pang+akay ]
:
paraan o kasangkapan na ginagamit para akayin o patnubayan ang isang tao.

pang-á·kit

png |[ pang+akit ]
1:
kata-ngian na nagdudulot ng akit : APÍL3, PAKITA2
2:
anumang ginagamit upang mang-akit : APÍL4

pa·nga·kò

png |[ Bik Hil Tag pang+ ako ]
:
pahayag na tumitiyak sa pagtu-pad o hindi pagtupad ng isang bagay : EARNEST3, JANJÌ, KARÍ4, PLEDGE, PROMÉSA, PROMISE, SÁAD1, SIPÁN2, TAGURÍ1 Cf PANÁTA, DEBOSYÓN, SUMPÂ — pnd i·pa· nga·kò, ma·nga·kò, pa·nga·kú·an, pa·nga·kú·in.

pang-a·kò

png |[ pang+akò ]
:
tumu-tukoy sa anumang ginagamit bílang garantiya.

pang-ál

png
1:
pagkagat sa malakíng piraso ng pagkain, gaya ng crispy pata
2:
Ana [Pan] panga1

pa·ngál

png |[ Iba ]

pa·ngál

pnr |[ Hil ]

páng-al

png
:
bagay na inilalagay sa pagitan ng ngalangala at dilà upang manatiling nakabuka ang bibig.

pá·ngal

pnr |[ Kap Tag ]
1:
patalim na lubhang mapurol at bungi-bungi ang talim
2:
tao na lubhang hindi maka-intindi.

pa·nga·la·gá·an

pnd |[ pang+alaga+ an ]
:
bigyan ng mabuting alaga o maging maingat, hal sa pagkilos o pagsasalita.

pa·nga·lá·kal

pnr |[ pang+kalakal ]
:
ukol o may kaugnayan sa kalakal o negosyo var pangkalakal

pa·nga·la·má·yo

png |[ ST ]
:
uri ng ba-ging na gamot para sa sakít sa balát.

pa·ngá·lan

png |[ pang+ngalan ]
1:
varyant ng álan1 — pnd i·pa·ngá·lan, mag·pa·ngá·lan, pa·nga·lá·nan

pa·nga·lan·dá·kan

png |[ pa+nga+ landak+an ]
:
anumang ipinagyaya-bang ng isang tao.

pa·nga·lá·ngan

png |Bot |[ Hil Seb Tag ]

pa·nga·la·ták

png |[ ST ]
:
sípol1 o pag-sipol.

pa·nga·la·tí·it

png |[ ST ]

pa·nga·la·tó·at

png |[ ST ]

pa·nga·la·wá

pnr |Mat |[ ST pang+ dalawa ]

pa·nga·la·wáng pa·ngú·lo

png |[ pang+ dalawa+ng pang+ulo ]
:
pangalawang pinakamataas mula sa pangulo : BÍSE PRESIDÉNTE, VICE-PRESIDENT

pa·nga·lá·wat

png |[ Hil Seb ]

pa·ngá·lay

png |Say |[ Tau ]
:
sayaw bílang papuri sa mga bisita, kamag-anak, at kaibigan.

pang-á·lay

pnr |[ pang+alay ]
:
ukol o may kaugnayan sa álay.

pa·nga·li·bú·tan

png |[ Hil ]
:
málay o kamalayan.

pa·nga·lí·na

png |[ ST ]
:
pantali ng mga pasan na umaabot hanggang sa mga braso.

pa·ngá·ling

png |[ ST ]

pa·ngá·li-ngá·li

png |Med |[ ST ]
:
pana-nakit ng mga butó sanhi ng sipilis.

pa·nga·lí-rang

png |Med |[ ST ]
:
panga-gayayat o pagiging halos butó’t balát.

pang-a·lís

png |[ pang+alís ]
:
tao o ka-sangkapan para sa pag-aalis : ELÍMINADÓR1

pa·nga·lís

png |Ana Zoo |[ ST pang+ kalís ]
:
pangil ng tao o hayop.

pang-a·l·íw

pnr |[ pang+aliw ]
:
ukol sa o may kaugnayan sa aliw.

pa·nga·lí·yad

png |[ Mnb ]
:
ritwal ng panliligaw.

pang-a·lò

png |[ pang+alo ]
:
anumang ginagamit para mapatigil ang iyak lalo na ng isang sanggol.

pa·ngá·lo

png |Med |[ ST ]
:
pangangalay ng isang bahagi ng katawan dahil sa matagal na pagkakatigil.

pa·nga·lu·bay·báy

png |Ntk |[ ST pang+ alu+baybay ]
:
paglalayag sa iba’t ibang pook.

pa·nga·lug·tíng

png |[ ST ]
:
pagtatagis ng mga ngipin dahil sa lamig.

pa·nga·lu·kab·káb

png |[ ST pang+ kalukabkab ]
:
pagtanggal o pagbak-bak ng isang bagay.

pa·nga·lu·kíp·kip

png |[ ST pang+ halukipkip ]
:
pagkukrus ng mga braso nang mahigpit sa tapat ng dibdib.

pa·nga·lum·ba·bà

png |[ ST pang+ kalumbaba ]
:
pagpapatong ng siko sa mesa o katulad at paglalagay ng kamay sa ilalim ng babà.

pa·nga·lu·nig·níg

png |[ ST pang+ alunignig ]

pa·nga·mán

png |[ ST ]
:
anak sa unang asawa na isinama ng biyudo o biyuda sa pangalawang pag-aasawa, anak na lalaki ng asawa sa unang asawa nitó Cf PANGUMÁN

pa·nga·má·yang

png |Pol |[ Mnb ]
:
ang pinunò sa pamayanan.

pa·ngam·bá

png |[ pa+ngambá ]
1:
tákot ; pagkatakot
2:
álinlángan1 — pnd i·pa·ngam·bá, ma·ngam·bá, pa· ngam·ba·hán.

pang-a·móy

png |[ pang+amoy ]
:
isa sa limang pandamá na ginagamit sa pag-alám ng amoy o anumang katu-lad sa pamamagitan ng ilong : IGSI-SÍMHOT, PAGPÁRONG, PAKAANGÓB, PAMÁWU, PANIMAHÒ, PANGÁNGOT, SENSE OF SMELL

pa·ngam·póng

png |[ Mrw pang+ kampong ]
:
sistema ng pangangasiwa sa isang teritoryo o pangkat ng mga tao.

pá·ngan

png |Heo

pá·nga·ná·kan

png |[ pang+anak+an ]
:
pook para sa panganganak, gaya sa delivery room ng ospital var páaná-kan

pa·ngá·nay

png
1:
Med [ST pa+ngánay] pagiging buntis sa unang anak
2:
[Hil Mrw Seb Tag] unang anak ng mag-asawa at pinakamatanda sa lahat ng anak : ÉLDEST, FIRSTBORN, INAÓNA, MATUWÁ, PANGULÓAN, PÁPAW1, SUBÁNG, SUHÁG, SULÁ3

pa·ngan·dî

png |[ ST ]
:
pagiging balisa ng mga pusa dahil gusto nitóng hu-manap ng kapareha.

pang-áng

png |[ ST ]
:
bagay na sunóg na sunóg sa apoy o sa init ng araw.

pa·ngán-ga

png |[ Iva ]

pa·nga·nga·i·lá·ngan

png |[ pang+ka+ kailangan ]
1:
anumang kulang o hinahanap, gaya ng pangangailangan sa pagkain o salapi : DEMAND2, NEED2
2:
anumang hindi maaaring iwasan o kaligtaan : NECESSITY

pa·ngá·nga·la·gà

png |[ pang+a+ alaga ]
1:
ang pagdudulot ng anumang kailangan para sa kalusugan, kapa-kanan, at proteksiyon ng anuman o sinuman : ALAGÀ1, ÁMPING, CARE, KAMÁ4 Cf KUSTÓDYA
2:
taimtim na ingat at pagsasaalang-alang sa ginagawâ upang maiwasan ang pinsala o panganib : ALAGÀ1, ÁMPING, CARE, KAMÁ4

pa·nga·nga·lá·kal

png |Kom |[ pang+ka +kalakal ]
:
pamimilí at pagtitinda ng kalakal lalo na sa maramihan at pak-yawan : ENTREPRENEURSHIP, NEGOSYO4, TRADE1

pa·nga·ngá·lay

png |Med |[ pang+ ngalay ]
:
pakiramdam na ngálay.

pa·nga·nga·lig·kíg

png |Med |[ pang+ kaligkig ]
:
matinding panginginig ng katawan dahil sa lamig.

pa·nga·nga·lí·rang

png |[ pang+ kalirang ]
:
pagiging lubhang tuyô.

pa·nga·nga·lí·sag

png |[ pang+ka+ kalisag ]

pa·nga·nga·li·wâ

png |[ pang+kaliwa ]
1:
taksil o pagtataksil

pa·nga·nga·lóg

png |[ pang+ka+kalog ]
:
pagkalog na babà, tuhod, o ibang bahagi ng katawan dahil sa ginaw o takot : PANGANGATÓG

pa·ngá·nga·lu·lu·wá

png |Lit Mus |[ pang+ka+kaluluwa ]
1:
pananapa-tan sa bisperas ng Todos los Santos, inaawitan ng nananapatan ang nása tahanan upang kunwa’y maawa sa kanila na mga kaluluwang naligaw mula sa purgatoryo
2:
awit na gina-gamit sa naturang pananapatan.