bangî.


bang

png
1:
[Ing] malakas at maikling tunog karaniwang bunga ng pagsabog
2:
[Ing] matalas na dagók ; o ang tunog nitó
3:
[Tau] híkaw.

ba·ngá

png |[ ST ]
1:
paglalaban sa karagatan
2:
pagsalpok sa isang bangkâ
3:
paglakad nang pasuray-suray na parang naalimpungatan.

ba·ngà

png
:
tulay sa makitid na kanal, karaniwang gawâ sa punò ng bunga o kauri nitó.

ba·ngâ

png |[ Hil Seb ST Tag War ]
:
sisidlan na yarì sa luad at karaniwang sisidlan ng tubig o alak : BUYÓG1, DULÁY, JAR1, JUNK2, TIBÓD1 Cf BURNÁY, TAPÁYAN

ba·ngâ

pnd |[ Bik ]

bá·nga

png |Bot |[ ST ]
:
punò ng palma na sa bundok lámang matatagpuan.

bá·nga-bá·nga

png |Ana |[ Ilk ]

ba·ngád

png |Bot |[ Iba ]

bá·ngad

png |[ Ilk ]
1:
mapurol na talim ng itak, espada, o kutsilyo
2:
gilid ng nakabukás na palad
3:
tao na matigas ang ulo.

ba·ngág

png |[ Seb ]
:
bútas var lungág

ba·ngág

pnr |Kol
:
may naiibang pakiramdam bunga ng narkotiko : HAY2, SABÓG2 Cf HIBÁNG, LASÍNG

bá·ngag

png
:
paggulpi o pagpalò sa pamamagitan ng kahoy.

ba·ngák

pnr |[ ST ]

ba·ngál

png
1:
[Hil Pan Seb Tag War] malaking subò Cf SUMPÁL2
2:
[Bik] bangkang kasunod ng isa pa.

ba·ngál

pnr
1:
[ST] naputol na sanga : BANGÁY
2:
baság sa gilid
4:
[Kap] nahatì o nabiyák.

bá·ngal

png |[ Seb ]
:
sa sinaunang lipunang Bisaya, paghabol sa tumatakas na barko ng kaaway.

bá·ngal

pnr |[ ST ]

ba·ngá·lan

png |Bot
:
uri ng saging na mas maliit kaysa bungúlan.

ba·nga·lóg

png |[ War ]
:
tubig na maputik at hindi umaagos.

ba·ngán

png |[ Kap Tag ]
1:
taguán o imbákan ng ani, gaya ng palay, bigas, o mais : BAYSÁ, FOL

bá·ngan

png |[ Igo ]
1:
2:
[ST] matulis na patpat sa salakab
3:
babaeng itinalaga upang magtanim ng gabe sa ritwal ng lakat.

bá·ngan

pnb |[ Bik ]
:
sa kabila ng.

Bá·ngan

png |Mit |[ Kan ]
:
babaeng anak nina Kabunyian at Bugan ; diwata ng kalangitan.

ba·ngá·nan

png
:
piraso ng kahoy na pamparikit ng apoy.

ba·nga·ná·nan

png |Ana

bá·ngan-bá·ngan

png |Med
:
putok-putok na balát ng talampakan.

ba·ngá·nga

png |Ana |[ Mrw ]

ba·ngár

png |Bot
1:
[ST] bungangkahoy na sinasabing nakapagpapadulas sa ngipin ng áso ang katas kapag ipinahid, ginagamit sa pangangaso, at sa tao kapag masamâ ang pakiramdam
2:

ba·ngár

pnd |ba·nga·rín, i·ba·ngár, mag·ba·ngár |[ ST ]
:
turuan ng iba’t ibang kilos ang hayop.

ba·ngá·ran

png |Bot |[ War ]
:
saging na may bungang 20 pulgada ang habà.

ba·ngás

pnr
:
may malubhang pinsala sa mukha, lalo na sa panga.

bá·ngas

png
:
gasgas o sugát sa mukha.

báng-as

png |Bot |[ Ilk ]
:
palay na malagkit, mabalahibo, at may putîng butil.

ba·ngát

pnr

ba·nga·tí

png |Bot |[ Bik Seb ST ]

bang-áw

pnd |bang-á·win, mag· bang-áw |[ ST ]
:
tanggapin nang malinaw o maliwanagan ang isip.

ba·ngáw

pnr |[ ST ]

bá·ngaw

png
1:
Zoo malaking lángaw (Hippobosca equina ) : AGINDÁN, BAYÁNGAT, BAYÚNGAW, LAGÓNG, PALÁNGAT
2:

báng-aw

pnr

ba·nga·wí·san

png |Bot |[ Ilk ]
:
saging na malakí, madilaw, at makapal ang balát.

ba·ngáy

pnr |[ ST ]

bá·ngay

png
1:
Zoo [ST] pangil ng áso o pusa, at katulad

ba·nga·yán

png |Zoo |[ bángay+an ]
:
maramihang away : TALTÁL4

ba·ngay·ngáy

png |Zoo
:
uri ng maliliit na isda (Ophiocara aporos ) sa ilog : BAKÚLIHÁN, BUWÁGAN, DALÁGAN3, DÁLAK1, LABÁNAG, PALÓWON, SAGÚYON, SIMAWÁN var bangíngay

bang·báng

png
1:
[Kap Seb Tag] kanál1 var bambáng
2:
[Hil] dróga2
3:
[Ilk] halámang gamot
4:
Med [Mrw] taong bulág
5:
[Mag] tinapay
6:
Kar [Pan] paét
7:
[War] uka sa niyog
8:
Bot [Tag] palumpong (Bauhinia acuminata ) na 4 m ang taas, simple ang mga dahon, may bulaklak na malakí at kulay putî, lumaganap mula sa India, China, at Malaya : WHITE BAUHINIA

bang·báng

pnr |[ Seb ]

ba·ngéd

png |[ Ilk ]
1:
tagatúgis, hal ásong tinuruang manugis

bá·nger

png |[ Mrw ]

ba·ngét

png |[ Pan ]

bang·gâ

png |[ Kap Tag ]
:
pagtagis nang malakas ng isang bagay sa isa pang bagay : BÁBAG1, DASH3, DÚNGPAR, HIT2, SALPÓK, TANGKÓ, TAPÒ3, TSÓKE — pnd i·bang·gâ, bu·mang·gâ, ma· bang·gâ.

báng·ga

png |Zoo |[ Seb ]

bang·gà·an

png |[ banggâ+an ]
1:
pagkakabanggâ ng isang gumagalaw na bagay o tao at ng isa pang bagay o tao : KOLISYÓN1, SALPÚKAN
2:
tunggalian ng dalawang magkasalungat na idea, interes, o pangkat : KOLISYÓN1, SALPÚKAN

bang·gák

pnr

báng·gal

png
:
pagpútol sa sanga ng punongkahoy.

bang·gá·la

png |[ Mag ]

bang·gé·ra

png |[ Esp larguera ]
:
maliit na ekstensiyon na ikinakabit sa durungawan at lalagyan ng gamit pangkusina : BANGGERAHÁN Cf KALÁWAG1, KALÍNG

bang·ge·ra·hán

png |[ Bik Hil Tag banggera+han ]

bang·gí

pnr |[ ST ]
:
gutóm .

báng·gi

png |[ Bik ]

bang·gi·á·nay

png |Lit Mus |[ Hil ]
:
pagtatálo sa pamamagitan ng pag-awit ng kuwento sa búhay Cf DÚPLO

bang·gi·ít

png |[ Seb ]
:
bangís — pnr bang·gi·i·tán.

bang·gít

png
1:
[Kap Tag] mabilis at madaliang pagsasabi sa pangalan ng tao, hayop, o bagay : AGKÁS2, DAPRÍG, SAMBÍT
2:
[ST] hagis o paghagis, gaya ng paghahagis ng trumpo sa trumpo ng iba — pnd bang·gi·tín, bu·mang·gít, mag· bang·gít.

báng·god

pnd |[ Seb ]

báng·gol

pnr |[ ST ]
:
pandak at mataba Cf SIGÍK

báng·had

png |[ Tau ]

báng·hag

png |[ Seb ]

bang·háy

png
1:
isang guhit o isang pangkat ng mga guhit na tumutukoy sa hugis ng isang bagay, lalo na sa paggawâ ng krokis o dayagram : ESKÉLETÓ2, OUTLINE
2:
pangkalahatang plano o borador na nagdudulot ng mga pangunahing katangian subalit walang mga detalye : DANHÁY, OUTLINE
3:
Lit pangkalahatang takbo ng isang salaysay : PLOT2
4:
pág·ba·bang·háy Gra pagbabago ng anyo o paglalapi ng pandiwa.

bang·hî

png |Mus |[ Agt ]

báng·hik

png |Mus |[ Agt ]
:
plawtang kawayan var bangsik

bang·hís

png |[ War ]

ba·ngí

png |[ Kap ]
2:
[Tag] varyant ng bangî.

ba·ngî

png
:
pag-iihaw ng mais o karne var bangí

bá·ngi

png
1:
Bot punongkahoy (Caryota cumingii ) na mahibla
2:
[Ilk] katutubòng sayaw na paikot-ikot.

ba·ngí·bang

png |[ Iba Ifu ]
1:
plumahe ng ibon at iba pang hayop, karaniwang kinukulayan at gina-gamit na palamuti sa mga sombrero, gora, o kapasete : BALANGÉT
2:
tabla na pamalò
3:
Mus instrumentong hugis hanger, yari sa kahoy, at hinahampas ng kaputol ng kahoy para patunugin, karaniwang gina-gamit sa mga ritwal : KATÚPI, TALÁMPI
4:
Zoo [ST] pakpák2

ba·ngí·bang

pnr |[ ST ]
:
punô ng iba’t ibang bagay.

ba·ngí-ba·ngí

png |Zoo |[ Hil ]
:
uri ng maliit na crustacean na magkahalòng putî at asul ang kulay at hindi maaaring kainin ng tao.

ba·ngíd

pnr |Med |[ ST ]
:
manhid1 karaniwang ang paa.

ba·ngíg

png |[ Ilk ]
:
punyal na hugis dila.

bá·ngig

png |[ Hil ]

ba·ngíl

png |[ Hil Seb War ]

bá·ngil

pnr

ba·ngi·lán

png
1:
[ST] pagpapangalan ng áso batay sa balahibo
2:
buhok o balahibo ng hayop na salu-salubong.

ba·ngín

png |Heo |[ Kap Tag War ]
:
makitid na lambak na may matarik na gilid, karaniwang bunga ng pag-agnas ng rumaragasang tubig : BARÁNGKA1, BAWÁNG2, BÛ-NGAW, CLIFF, GALILÍ, NULLAH2, PRÉSIPÍSYO, SULÓNG, TALONTÓNAY, TILÚNAS, TINGKUBÁ Cf LÚNAS7

bá·ngin

pnb |[ War ]

ba·ngí·ngay

png |Zoo
:
varyant ng bangayngáy.

bá·ngir

png |[ Ilk ]

ba·ngís

png |[ Bik Hil Kap Seb ST ]
:
malahayop na bagsik : BANGGIÍT, BANGHÍS, BUNGÍS, DAWÓL2, ÍLA, KAÍSOG, KAPÍNTAS

ba·ngít

pnr |[ ST ]
2:
nagalit o nagrebelde.

bang·ká

png
:
hugis bangkang lalagyan ng kopra, yarì sa matigas na kahoy at hinihila ng kalabaw.

bang·kà

png |Zoo |[ War ]

bang·kâ

png
1:
Ntk maliit na sasakyang pantubig, karaniwang inuka sa kahoy, ginagamitan ng sagwan upang umusad, at may layag o katig kung minsan : ÁWANG1, BARÁNGAY, BOAT Cf BARÓTO1
2:
Ntk pangkalahatang tawag sa lahat ng maliit na sasakyang pantubig : ÁWANG1, BOAT Cf VÍNTA
3:
sa sugal, tao na kalaban ng tumatayâ.

bang·ká·ak

png |[ ST ]
:
pamamagâ ng tiyan ng patay na hayop.

bang·kág

pnr |[ Bik ]
:
mahumaling sa pag-ibig.

báng·kag

png |[ Ilk ]
1:
lupain sa bundok na walang patubig
2:
3:
paglunsad o pagbabâ.

bang·kál

png
1:
Bot [Hil Seb ST War] punongkahoy (Nauclea orientalis ) na mataas, tuwid, kulay dilaw, at ginagamit na gamot sa bukol o tumor ang dahon
2:
Bot mataas na punongkahoy (Nauclea junghuhnii ) na umaabot hanggang 25 m
3:
Ark [Esp bancal] terása2

bang·ká·lan

png |Bot
2:
Zoo [Tag] uri ng halaán.

bang·ka·láng

png |Zoo
:
kauri ng butikî at bubúli (order Caudata ), may mahabàng buntot at balát na makinis at madulas : ALÍBOT, BASÁKAY1, KINBABÁLAK, TABÁLIK, TABILÍ2, TREBÁLAK

bang·ka·lá·ri

png |Bot |[ Ilk ]

báng·ka·lá·san

png |Zoo
:
isang uri ng hipon na hindi nakakain.

báng·ka·lá·san

pnr