day


’day

png
:
pinaikling indáy.

day (dey)

png |[ Ing ]
3:
panahon ng tagumpay, kasikatan, at katulad.

da·yá

png
1:
[ST] pag-awit ng tagumpay, dalá ang mga bilanggo o mga bagay na sinamsam sa panahon ng digmaan
2:

da·yà

png |[ Bik Hil Tag ]
:
anumang ginagawâng paglilingid ng katotohanan o pagliligaw mula sa katotohanan : ARTIPÍSYO2, GÍLA2, GOYÒ1, KÁLLIT, KARAYÁAN1, KÚOG, LALÁNG2, LIHÒ1, LIMBÓNG, LINGLÍNG, LINLÁNG, PIRÁIT2, TALIKBÁ, TALIMANGMÁNG Cf LANSÍ, PANDADAYÀ — pnr ma·da·yà ma·ra·yà. — pnd da·yá·in, du·ma·yà, man·da·yà

dá·ya

png
1:
2:
Zoo uod na tumítirá sa buhanginan
3:

da·ya·án

png |[ dayà+an ]
1:
panlilinlang sa isa’t isa
2:
insidente o halimbawa ng panlilinlang : ONSÉHAN

da·ya·bá·no

png |Bot |[ Ilk ]

da·yá·day

|[ Bik ]
:
walang pagbabago ; tuloy-tuloy.

dá·ya-dá·ya

png
:
sa sinaunang lipunang Bisaya, tatô sa kamay : TAGÚR

da·yág

png |[ Ilk ]
:
gandá1 o kagandahan.

da·yág

pnr
2:
nilinis para sa panauhin, inspektor, o pista.

dá·yag

png
1:
[ST] haráp1 o ang tamang panig ng tela Cf KARAYAGÁN
2:
[ST] paglalagay sa itaas.

dá·yag

pnr |[ Bik War ]
:
hayág at walang takip.

da·yag·dág

pnd |da·yag·da·gán, du·ma·yag·dág, i·da·yag·dág |[ Seb ]
:
lumihis o umiwas sa paksa.

dá·ya·grám

png |[ Ing diagram ]
:
krokis o drowing na kakikitahan ng mga bahagi ng isang bagay na ipinaliliwanag o ibig ipakíta : DÍYAGRAMÁ

da·yá·ka

png |Bot
:
palma (Arenga tremula ) na mababà at nakalalason ang bunga : ABÍGI, GUMAYÁKA, RUMÁKA

da·yak·dák

png |Agr |[ ST ]
:
pagtatanim sa bútas ng lupang dati nang tinamnan.

da·yá·kit

png |[ ST ]

da·yak·kót

png |Agr |[ Ifu ]

da·yá·kos

png |Psd
1:
sa Batangas, lambat na yari sa sinamay at ginagawang panghúli ng alamang var diyákos
2:
[Ilk] lambát1

dá·yal

png |[ Ing dial ]
1:
mukha ng orasan na may marka upang ipakíta ang oras : DIAL
2:
katulad ng sapád na plate na may eskalang pansukat ng timbang, volume, at iba pa : DIAL
3:
disk sa telepono, may mga bílang, at pinaiikot ng daliri upang makatawag : DIAL
4:
adisk sa telebisyon o radyo na ginagamit upang makapilì ng estasyon, habàng-álon, at iba pa banumang katulad na gamit : DIAL

da·yá·lay

pnd |du·ma·yá·lay, mag·da· yá·lay |[ Seb ]
:
maglimayon ; maglakwatsa.

da·yá·ma

png |[ ST ]
:
pagiging matalik o malapit.

da·yam·bá·han

png |Lit Mus |[ Hil ]
:
awit ng pagpupuri at pagpupugay.

da·yá·mi

png
1:
Bot [Kap Pan Tag] nátiráng tangkay ng palay pagkatapos giikin : ÁRE, BANGLÁY2, DAGÁMI, GARÁMI, GINÍKAN, HAY, INOOT, LAGÁMI, LITTER2, ÓHOT, PÁHA3, RAGÁMI
2:
[ST] pagkakasakit matapos makakain ng bagong kanin.

da·ya·mú·dom

png |[ Ilk ]
:
tunog na naririnig kapag bumubulong.

da·yán

png |[ ST ]
:
pagpapalamutî para sa isang pista.

da·yan·dáng

png
2:
Bot punongkahoy (Lophopetalum toxicum ) na tumataas nang 25 m : SÚDKAD

dá·yan·dá·yan

png |[ ST ]
:
pamamasyal mula sa isang dako patúngo sa iba.

da·yáng

png |Bot
:
matinik na yerba (Cyathula prostrata ), ginagamit na gamot sa sakít ng ngipin : TÚHOD-MANÓK

dá·yang

png
1:
[ST] gíning
2:
Bot damo (Blechum pyramidatum ) na gumagapang pataas : BAMBÚRYA, KARIBÚSUK, SAPÍNSAPÍN1, TÁRITÁRI

dá·yang-dá·yang

png
1:
Zoo isdang-alat (Lutianus vitta ) na guhitán ang katawan
2:
Zoo [Bik] áso na guhitan ang balát

dá·yap

png |Bot
:
uri ng sitrus (Citrus aurantifolia ) na tumataas nang 2-4 m na may bilóg na maasim ang katas na bunga : BILÚLO, BIYÁSONG, DALÁYAP, DALAYÂ, LIME1, SÚWANG-PINARÓY

da·ya·pá

pnr |[ ST ]

da·ya·pás

png |[ ST ]
:
pag-araro sa taníman sa tabí ng pampang.

dá·yap-dá·yap

png |Bot
:
punongkahoy (Canthium horridum ), tumataas nang 2-5 m, mabalahibo ang sanga, lungtiang-dilaw ang bulaklak, at maasim ang bunga : ANÓNOT TIBÁBUY, BÁRSIK, KULYAK-DAGÂ, MIMÍSAM

dá·ya·pér

png |[ Ing diaper ]

da·ya·pò

png |Bot |[ ST ]
:
halámang kahawig ng dapò.

da·ya·ráy

png
1:
banayad na hangin sa tabing dagat var dayráy
2:
[ST] maunos na hanging mula sa hilagang kanluran Cf BALAKLÁOT, SABALÁS
3:
[ST] panghahamak nang lantaran.

da·yás

png |[ Ilk ]
:
langgás — pnd da·ya·sín, i·pa·da·yás, mag·da·yás.

dá·yas

png |[ Kap ]
:
irí o pag-iri, karaniwan kung nanganganak o dumudumi.

dá·yat

pnr |[ ST ]

da·yá·tan

png |Agr
1:
pagtatanim matapos ang regular na taníman at anihan Cf DARUNDÓN
2:
ang tanim o ani sa naturang pagtatanim.

da·yáw

png

dá·yaw

png
1:
[ST] karangyaan sa anumang uri ng damit
2:
[ST] uri ng huni ng ibon
3:
Lit Mus [Hil Ilk] awit ng parangal o papuri
4:
5:
6:
[Hil War] hangà o paghangà.

daybed (déy·bed)

png |[ Ing ]
:
sopang mahabà ang ulunan at may patungan ng paa.

daybreak (déy·breyk)

png |[ Ing ]

day·dáy

png
:
yangyáng var dayráy

dáy·day

png |Agr |[ Igo ]
:
panahon o ritwal na nauukol sa paghahanda ng pagtatamnan ng palay.

day-day-ó

png |Mus |[ Kal ]
:
patpat na ginagamit na pantambol : BUHAYHÁY, DALÚPPAK, KOPÁK-KOPÁK, TABBÁK, TÁHA-TÁHA, TUGDÁ4

day·dí

pnh |[ Ilk ]

day·di·yáy

pnh |[ Ilk ]

dá·yeg

png |[ Seb ]
:
hangà o paghangà.

da·yé·na

png |Lit Mus |[ Kan ]
:
katutubòng awit para sa mga yumao : EYA ÉY var dayeng

day-éng

png |Lit Mus |[ Ilk ]
1:
sa Benguet, pag-awit na isinasagawâ sa ritwal na damag5
2:
pag-iyak na tíla humhuni lámang.

da·yeng·déng

png |[ Ilk ]
:
paninisi var darengdéng

day·hág

png |[ ST ]
1:
gawaing paakyat o pataas
2:
pag-aahon ng bangka mula sa ilog.

day·hú·an

png |Lit |[ War ]

da·yik·dík

png
1:
Med [ST] singaw sa balát
2:
dikdík o pagdikdik Cf LIGÍS

da·yík·dik

png |[ Kap ]
2:
mabilis na pagkilos.

dá·ying

png |[ ST ]
1:
pagpapakíta ng ginawâ
2:
Lit Mus awit na tíla nanunumpa.

da·yí·ri

png |[ ST ]
:
malakas at walang-tigil na pag-ulan.

da·yis·dís

png |[ ST ]
:
tunog ng bigla at malakas na buhos ng ulan.

day·kót

png |[ ST ]
2:
pagnanakaw ng mga bagay na maliit ang halaga.

daylight (déy·layt)

png |[ Ing ]
:
liwanag ng araw ; síkat ng araw.

daylong (déy·long)

pnb |[ Ing ]
:
buong maghapon ; maghápon.

daym

png |Kol |[ Ing dime ]

da·yó

png |[ Ilk ]

dá·yo

png
1:
da·yú·han tao na taga-ibang pook o bansa o kayâ’y hindi kilála sa pook na kaniyang pinuntahan : ÉSTRANGHÉRO, GAIJIN, IPULÁ, OUTLANDER, SÁMOK2, SÍNA, STRANGER, TAGBÁRI Cf BANYAGÀ, EMIGRÁNTE
2:
pag·dá·yo pagtúngo sa ibang pook nang may tanging layunin
3:
tanod sa libingan ng panginoon — pnd da·yú·hin, du· má·yo, man·dá·yo.

dá·yok

png
:
inasnang itlog ng isda.

da·yón

pnd |da·yu·nán, du·ma·yón, i·da·yón |[ Seb ]

Da·yón!

pdd |[ Hil Seb War ]
:
Tulóy! 1.

da·yó·pa

pnd |[ ST ]
:
varyant ng dayupa pá.

da·yó·pod-ma·bó·lo

png |Bot
:
haláman (Rhodomyrtus tomentosa ) na maliit ang sapal ng bungang nakakain : ÓSTOK

dáy·pong

png |[ Kal ]

day·ráy

png
1:
[ST] hanay ng mga bagay
2:
varyant ng dayaráy1

days

png |[ Ing dice ]
:
cube na may ukit na bilóg ang bawat rabaw simula sa isang bilóg hanggang anim na bilóg : DÁDO1, DICE1, SÁGAM1

day·tà

pnd |day·tá·in, du·may·tà, mag· day·tà
:
tiisin ang parusa o sakít.

daytime (déy·taym)

png |[ Ing ]

day·tóy

pnh |[ Ilk ]

dá·yu

png |[ Kap ]
:
paglalantad ng isang bagay para makíta ng iba.

da·yú·day

png |Mus |[ Buk ]

da·yú·han

png |[ dáyo+han ]

da·yuk·dók

pnr
1:
[ST] nanghihina dahil sa malubhang gutom : DALÚROK, HAYÓK1, MALAGÁ
2:
gutóm na gutóm ; labis na gutóm : DALÚROK, HAYÓK1, MALAGÁ

da·yu·ma·ká

png |Bot
:
uri ng punò ng palma.

da·yú·ngan

png |[ Seb ]

da·yu·nót

png |Bot |[ ST ]
:
uri ng matigas na punongkahoy.

da·yu·pa·pá

pnd |da·yu·pa·pa·ín, i·da· yu·pa·pá, mag·da·yu·pa·pá |[ ST ]
:
tabasin ang kugon, dayami, o damo var dayúpa, dayópa

da·yu·pa·pà

png |[ ST ]
:
ugat ng ngayupapà.

da·yu·pa·pâ

pnr
:
dapâ o layláy, gaya ng dayupapâ na tangkay ng palay o sakate : DAYAPÂ

da·yu·pá·pa

png |Bot |[ ST ]
:
uri ng damo.

da·yu·pa·pák

png |[ ST ]
:
malakí at mababàng baso na gawâ sa luad na idinarang sa apoy : DALUPAPÁK

da·yú·pay

png
1:
Zoo maliit na bálang kapag nagsisimulang lumipad
2:
tao o hayop na lubhang payat at gutóm na gutóm.

da·yú·pay

pnr
:
lubhang payát ; payát na payát : BUTO’T BALÁT

da·yú·pot

pnr |[ Bik ]

da·yu·ráy

pnr
:
may palagay sa sarili na ayaw ang isang bagay.

da·yu·rá·yo

png |Ana |[ ST ]

day·yéng

png |[ Ilk ]
2:
Lit Mus áwit1