ipa
IPA (ay·pí·ey)
daglat |[ Ing ]
:
International Phonetic Alphabet.
i·pá
png |[ ST ]
2:
ginagamit din bilang talinghaga sa pagtitipon ng maraming tao.
i·pá-
pnl
1:
unlapi para sa mga pandiwa na may pokus akusatibo at binago mula sa magpa- upang hingin sa isang tao na gawin ng isa pang tao ang kilos na ipinahahayag ng pandiwa, hal “Ipakuha mo ang libro.” “Ipaguhit mo ang mapa.”
2:
unlapi para sa mga pandiwa na may pokus akusatibo at binago rin mula sa magpa- upang ipagawâ sa isang tao ang kilos na hinihingi ng nagsasalita, hal “Ipakíta mong malakas ka.”
3:
unlapi para sa inuulit na salitâng-ugat upang ipahayag ang isang medyo nangangaral na hiling para gawin ang isang bagay, hal “Ipalinis-linis naman ang bahay.”
í·pa
pnd |[ Seb ]
:
pukawin ang gána at katakawan.
i·pág-
pnl
1:
batay sa unlaping i- kasáma ang pag-, binago mula sa mga pandiwang mag- na nangangailangan ng di-tuwirang layon, hal “Ipagbili mo ang kotse ni Pedro.”
2:
batay sa unlaping i- kasáma ang pag-, binago mula sa mga pandiwang mag-, at ginagamit ang tuwirang layon bílang simuno hal “Ipagbili ang puto.” sa halip na “Magbili ng puto.”
3:
batay sa unlaping i-, binago mula sa pangngalang pag- at nagpapaha-yag ng matinding kilos, hal “Ipaglaban ang kalayaan.”
4:
batay sa unlaping i- at may kalakip na hulaping –an, binago mula sa mag- + -an, hal “Ipinagsigawan ng mga welgista ang kanilang tutol.”
i·pag·ká-
pnl
:
unlaping binago mula magka-, nagpapahayag ng pagkakaroon ng pag-aari, hal “Ipagkakakotse natin ang panalo sa lotto.”
i·pag·káng-
pnl
:
unlaping binago mula magkang- kasáma ng isang salitâng-ugat na inuulit ang unang pantig at may anyo ng pandiwang nása pokus kawsatibo, hal “Ipinagkanggagalit ni meyor ang nangyari.”
i·pag·pá-
pnl
1:
unlaping binago mula magpa- at ginagamit na simuno ang di-tuwirang layon, hal “Ipagpagawâ ng bahay ang bagong kasal.”
2:
unlapi para sa mga pandiwang may pokus na instrumental, binago mula magpa- ngunit ginagamit na simuno ang bagay na ginamit sa aksiyon ng pandiwa, hal “Ipinagpagawâ niya ng bahay ang napanalunan sa lotto.”
i·pa·íp
png |[ ST ]
:
pagsasáma-sáma ng napakalakíng pulutong ng mga tao, makapal na ulap, at katulad.
i·pa·ká-
pnl
:
nakabatay sa unlaping i-, binago mula sa pasukdol na unlaping napaka- ngunit nakaugnay sa mga pandiwang mag-, nagpapahayag ito ng hindi kailangang tindi ng kilos, hal “Ipakatulak ang kotse.” sa halip na “Magtulak ng kotse.” o “Itulak ang kotse.”
i·pa·kí-
pnl
1:
unlaping binago mula sa mga pandiwang maki-, nagpapahayag ng isang hiling upang isagawâ ang kilos sa salitâng-ugat, hal “Ipakibili mo ako ng tinapay.” sa halip na “Makibili ng tinapay.”
2:
unlapi ng mga pandiwa sa pokus akusatibo at binago mula sa pandiwang maki-, nagpapahayag ng hiling na ibílang ang paksa sa kilos na isasagawâ, hal “Ipakilista si Pedro sa mga pupunta ng Maynila.”
i·pa·ki·pá-
pnl
:
nakabatay sa unlaping ipaki-, gumagamit ng mga pangngalan na may pa-, nagpapahayag ng bagay na dapat gawin o tupdin, hal “Ipakipasara ang pinto mamaya.”
i·pa·ki·pág-
pnl
1:
unlaping nakabatay sa i-, binago mula mga pandiwang mag-, magpa-, at maki-, at nagpapahayag ng pagsisikap ng tagaganap na maisáma ang isang tao sa gawain niya at ng iba pa, hal “Ipakipaglaban ang kalayaan.”
2:
unlaping nakabatay sa ipaki-, binago mula sa mga pandiwang makipag-, ngunit karaniwang ginagamit bílang pangngalan o pang-uri sa mga anyong ipinakikipag-, ipinakipag-, at ipakikipag-, at nagpapahayag ng pokus na instrumental o kawsatibo, hal “Barong-tagalog ang ipinakipagsayawan niya.”
3:
May kalakip na hulaping –an at bumubuo ng mga pandiwa na may pokus na instrumental o kawsatibo at binago mula mga pandiwang makipag- + -an, hal “Ipinakipaglabanan ng partido ang kandidatura ni Jose.”
i·pa·muk·hâ
pnd |[ ipa+mukha ]
:
patunayan nang harap-harapan.
i·páng
pnd |[ Bik ]
:
umupô sa magkabilâng dulo.
i·páng-
pnl
1:
unlapi mula sa mga pandiwang may pokus akusatibo, binago mula mang-, man-, mam-, at ang tuwirang layon ang nagiging simuno ng pandiwa, hal “Ipinamigay niya ang panalo sa lotto.” sa halip na “Namigay siya ng panalo sa lotto.”
2:
unlapi sa mga pandiwa na may pokus instrumental, binago mula sa pang-, pam-, pan-, at nagpapahayag ng paggamit ng bagay para sa aksiyong ipinahayag ng salitâng-ugat, hal “Alambre ang ipinangtali sa baboy.”
i·pang-yáng
png |[ Ifu ]
:
tíla kastilyong estruktura na ginagamit na kuta o bahayan.
i·pa·pá·ro
png |Zoo
:
uri ng paruparo.