il

i·lá

png |Ana |[ Mrw Seb War ]
:
bálat1

í·la

png |[ Mrw ]
:
bangís.

i·lád

png |[ Seb ]
:
subà2

i·lág

pnr
1:
umiiwas : ÍBAG1
2:
[Bik] maluwang ; malawak.

í·lag

png |pag-í·lag
1:
[Kap Seb Tag] pag-iwas upang hindi matamaan o mahagip : ÍBAG1, LÍIR2 var ngílag
2:
[Kap Tag] paglayô o pag-iwas sa panganib : ÍBAG1, LÍIR2

i·la·gâ

png |Zoo |[ Hil Seb ]
:
dagâ.

I·lá·gan

png |Heg
:
kabesera ng Isabela.

i·la·gáng bú·kid

png |Zoo |[ Seb ]
:
dagáng bundók.

i·lá·gin

png |Med
:
uri ng pagtatae.

i·la·hás

pnr |Bot Zoo |[ Hil Seb ]
1:
nabubuhay sa likás na kalagayan, nakatira sa mga likás na pook gaya ng gubat o parang : IHÁLAS, WILD1 Cf LABUYÒ
2:
hindi maamo o hindi naaalagaan ng tao : IHÁLAS, SIMARÓN, WILD1 var ihálas Cf ILÁP

i·lá·ir

pnd |i·i·lá·ir, mag-i·lá·ir |[ ST ]
:
magkudkod o kudkurín.

í·lak

png
1:
[Kap Tag] pagkalap o paghingi ng ambag o kontribusyon : HILÍNG1
2:
[Seb Tag] Zoo isdang-alat (Kyphosus cinerascens ) na guhitán, biluhaba ang katawan, at karaniwang humahabà nang 195–210 sm : ÍLEK, LUPÁK, TOPSAIL DRUMMER

i·lak·bó

pnd |i·i·lak·bó, i·lak·bu·hín
:
ihagis nang pataas : ALAKBÓ

í·la·lam·bô

png
:
bulâ-bulâ mula sa pagbagsak ng tubig.

i·lá·lim

png pnr
1:
pinakamababàng bahagi : BOTTOM, DIDADIDÁ-LEM, IDÁLOM, ILARÓM, IRÁROM, KADSAÁRAN, KAHILÁDMAN, LÁLAM Cf UNDER
2:
higit na mababàng bahagi kompara sa iba : BOTTOM, DIDADIDÁLEM, IDÁ-LOM, ILARÓM, IRÁROM, KADSAÁRAN, KAHILÁDMAN, LÁLAM

i·lá·lo

png |[ Pan ]
:
pag-ása.

i·lám

png
:
írap1

i·lám

pnr
1:
maitim na kayumanggí
2:
malabò.

i·lam·báng

png
:
ilandáng.

i·lam·báng

pnr
:
daplis sa gilid ng target.

i·lam·bóng

png pnr
1:
daplis sa itaas ng target
2:
[Pan] sangkutsá1

i·lán

png |[ ST ]
1:
pagpinsalà sa isang bagay
2:
pagkabawas o pagbaba ng bilang.

i·lán

pnr
:
kaunti ang bílang.

i·lán

pnh
:
pananong na tungkol sa dami ng bilang ng anuman : HOW MANY, PIGÁ2, PIGÁRA, PILÁ2, PIRÁ

i·lan·dáng

png
1:
tilápon : ILAMBÁNG
2:
tilandóy : ILAMBÁNG

i·láng

pnr
1:
hindi mapakali dahil asiwâ o nahihiya : IDÓL-IDÓL
2:
nangangailangan.

i·láng

png |[ ST ]
1:
pook na malayo sa kabahayan, malungkot, at walang naninirahan : DESYÉRTO2, WILDERNESS
2:
Heo párang1 ; kaparángan
3:
paggipit sa kalaban at katalo Cf LINLÁNG
4:
pagpapakupas ng ginto na may halò, hal sa pamamagitan ng paglulubog nitó sa maalat na tubig.

í·lang

png |Ark |[ Pan ]
:
tóre.

í·lang-í·lang

png |Bot |[ Hil Ifu Ilk Kap Pan Seb Tag War ]
1:
punongkahoy (Cananga odorata ) na may mabangong bulaklak at langis : ALANGÍLANG, ALLANGÍGAN, ÁLYANGÍGAN, TÁNGID
2:
bulaklak nitó : ALANGÍLANG, ALLANGÍGAN, ÁLYANGÍNAN, TÁNGID

í·lang-í·lang de-tsí·na

png |Bot
:
palumpong (Artabotrys hexapetalus ) na may gumagapang na sanga, may bulaklak na kayumangging pulá at anim ang talulot, at namumunga.

í·lang-í·lang gú·bat

png |Bot
:
baging (Desmos cochinchinensis ) na may dilaw at mabangong talulot.

i·lang·láng

png
:
sibad paitaas : INDÁYOG5 Cf IMBULÓG — pnd pa·i·lang·la· ngín, pu·ma·i·lang·láng.

I·lá·nun

png |Ant
:
pangkating etniko na matatagpuan sa lalawigan ng Maguindanao at Zamboanga.

i·láp

png
1:
kalagayan ng isang tao o hayop na nahirati sa pamumuhay nang malayo sa karamihan at hindi sanay na makisalamuha sa marami o sa hindi dating nakikita : ÁTAP, KAÍDLAS, LIYÁP, ÚLYAS Cf ILAHÁS — pnr ma·i·láp
2:
[Kap] sulyap na galít
3:
[Seb] daráng1
4:
[Pan] hinalà.

i·láp

pnr |ma·i·láp
1:
hindi makatingin nang tuwid
2:
mahiyain.

í·lap

png |Med |[ Bik Ilk ]
:
hiwà.

í·lar

png |[ ST ]
:
paglalagay ng tanda sa daan upang hindi mawala — pnd i·lá·ran, mag-í·lar.

i·la·róm

png |[ War ]
:
ilálim.

i·lás

png |Bot |[ Tag Seb ]
:
uri ng ilahas na mais.

í·las

png
1:
[Kap Tag] panandaliang pagtatago sa ibang bahay
2:
talílis o pagtalilis.

i·lát

png |[ Mag ]
:
káti1

í·lat

png |[ Kap Tag ]
1:
Heo natuyong sapà na nagkakatubig at bahain kapag tag-ulan
2:
esterong maburak
3:
[Kap] hintáy o paghihintay.

í·law

png
1:
[Bik Hil Mag Tag] anumang nagbibigay ng liwanag, gaya ng nakasinding bombilya o ningas ng kandila o gasera : ÍWAG1, LIGHT2, RELÁK, SALÀ2, SALÚGI, SILÉW, SUGÂ2, TANGLÁW1
2:
[Kap] kisà1

i·la·wán

png |[ ilaw+an ]
:
bagay na may ilaw o nagsisilbing ilaw, gaya ng lampara o gasera : SALÚGI, SOMBÓ

i·lá·wan

png |Agr |[ Mrw ]
:
dalátan.

í·law da·gâ

png |Asn |[ ST ]
:
tawag sa bituin kung gabi.

i·lá·wod

pnr |[ Bik i+lawod ]
:
patungo sa laot o paayon sa agos ng tubig.

í·lay

png
1:
Med [ST] hílo
2:
[Bik] lamyâ
3:
Heo [Mrw] loók.

i·lá·ya

png |Heo
1:
[Akl Seb Tag] dakong paitaas ng bayan : GIMBÂ, IRÁYA1, IRAYÁ, SÚRONG2, ÚLU Cf HULÒ2
2:
[Mag Tag] dakong pinaggalingan ng ilog : IRAYÁ2

i·le·gál

pnr |Bat |[ Esp ]
:
hindi legal ; taliwas sa umiiral na batas at regulasyon : ILLEGAL

i·le·ga·li·dád

png |Bat
:
paglabag sa batas.

i·le·gép

png |[ Pan ]
:
sísid.

i·le·hí·ti·mo

png |Bat |[ Esp ilegítimo ]
:
batáng naipanganak nang hindi kasal ang mga magulang.

i·le·hí·ti·mó

pnr |Bat |[ Esp ilegitimo ]
1:
hindi ipinahihintulot ng batas ; labag sa batas : ILLEGITIMATE
2:
hindi angkop o hindi nararapat : ILLEGITIMATE

í·lek

png |Zoo |[ Ilk ]
:
ílak2

I·len·tú·ngen

png |Ant
:
isa sa mga pangkating etniko ng mga Manobo na nása Kanlurang Bukidnon.

í·lep

png |[ Mag ]
:
hígop1

i·lét

png |Heo |[ Ilk ]
:
kípot2

i·le·táw

png |[ Pan ]
:
gítaw1

i·let·rá·do

pnr |[ Esp ]
:
mangmáng1–3

ileum (íl·yum)

png |Ana |[ Ing ]
:
pangatlo o hulíng bahagi ng maliit na bituka.

ilex (áy·leks)

png |Bot |[ Ing ]
:
asébo.

il·hí

png
1:
[Seb] duldúg
2:
Bot íli3

i·lì

png |[ Kap ]
:
táwa.

í·li

png
1:
[Ilk] náyon1
2:
sa sinaunang lipunang Bisaya, maliit na kúbo na itinatayo sa itaas ng punongkahoy
3:
Bot [War] uri ng yantok na makapal at matigas, karaniwang ginagamit sa paggawâ ng tungkod at sibat : ILHÍ2

í·li

pnd |[ Bik ]
:
payapàin ; aliwín ; pasiglahín.

I·li·á·ban

png |Ant
:
isa sa mga pangkating etniko ng mga Iwak.

iliac (il·yak)

png |Ana |[ Ing ]
:
ílyakó.

Iliad (í·li·yád)

png |Lit |[ Ing Gri ]
:
epikong Griego na nagsasalaysay sa sanhi at kabuuan ng pagsalakay ng mga Griego sa Troya : ILYÁDA

í·lib

png |Bot |[ Kap ]
:
kúgon.

i·líg

png
1:
Med [Bik] galís-áso
2:
[Kap Tag] pagkalog sa garapon upang mahalo nang husto ang lamán : INÍIN Cf LIGLÍG
3:
[Kap Tag] paggalaw o pagyugyog sa tao na natutúlog upang magising
4:
[Seb] libumbón.

í·lig

png
1:
[Akl Kap Mag] ágos
2:
[Seb] líkas1 o paglíkas
3:
[Seb] paglihís.

I·lí·gan

png |Heg
:
lungsod sa Lanao del Norte.

i·li·hán

png
1:
tábing o silungán laban sa hangin o ulan
2:
bákasyúnan sa bundok.

i·lík

png
1:
pagtunaw ng ginto sa bága
2:
butil mula sa tinunaw na ginto
3:
Bot [Pan] pálay1–2

i·li·kír

png |[ Pan ]
:
igtád1

i·lín

png |[ ST ]
:
kaapihang dinaranas dahil sa hindi pantay na pagtrato Cf DISKRIMINASYÓN

í·lin

png |Bat |[ ST ]
:
abuso sa mga manggagawa.

i·líng

png
:
pakaliwa o pakánang galaw ng ulo, karaniwan upang ipahiwatig ang pagtanggi o pagtutol : ÍNGOD, LINGÁLING, PEYÉNG, PILÍNG-PILÍNG, SELÉNG, ULÚNG-ULÚNG, WINGÍWING

í·ling

png |Zoo
1:
[Bik War] tukáng
2:
ibong sarikulay ang balahibo at kahawig ng myna.

i·li·óy·li·yó

png |Zoo |[ ST ]
:
pugò2

í·lis

png |[ Seb ]
:
palít1

i·lí·si·tó

pnr |Bat |[ Esp ilicito ]
1:
hindi pinahihintulutan ; hindi awtorisado : ILLICIT
2:
labág sa batás : ILLICIT

i·lít

png |[ Ilk ]
:
sanglâ para sa hindi pa nababayarang utang.

í·lit

png |Bat
:
pagkuha ng ari-arian sa sinumang hindi makabayad sa isang pagkakautang Cf SAMSÁM — pnd i·lí·tin, i·pa·í·lit, ma·í·lit.

i·li·te·rá·to

png pnr |[ Esp ]
:
mangmáng1–3

ilium (í·li·yúm)

png |Ana |[ Ing ]
:
butó na bumubuo ng pang-itaas na kalahating bahagi ng pelvis ng tao o hayop.

í·liw

png
1:
Zoo [Bik Tau] ísdanláwin
2:
[Ilk] panabík.

í·liw-í·liw

png |Zoo
:
ibon (genus Coturnix ) na mapungay o malamlam ang mga mata.

I·li·yán·don

png |Ant
:
varyant ng Iliyánen.

I·li·yá·nen

png |Ant
:
isa sa mga pangkating etniko ng mga Manobo sa Hilagang Cotobato var Iliyándon

íl·law

png |[ Ilk ]
:
saranggóla.

illegal (i·lí·gal)

pnr |Bat |[ Ing ]
:
ilegál.

illegal parking (i·lí·gal pár·king)

png |Bat |[ Ing ]
:
pagpaparada ng sasakyan sa ipinagbabawal na pook.

illegitimate (í·le·dyí·ti·méyt)

pnr |Bat |[ Ing ]
:
ilehítimó.

illicit (i·lí·sit)

pnr |Bat |[ Ing ]
:
ilísitó.

illiteracy (i·lí·ti·ra·sí)

pnr |[ Ing ]
:
kamangmangan.

illiterate (i·lí·ti·rét)

pnr |[ Ing ]
:
mangmáng1–3

illness (íl·nes)

png |Med |[ Ing ]
:
sakít.

illogical (i·lód·yi·kál)

pnr |[ Ing ]
:
ilóhikó.